MONTRÖ… Ülkemizde gündem çok hızlı değişiyor. TBMM Başkanı Mustafa Şentop, bir kararname ile Montrö Antlaşmasının kaldırılabileceğini söyledi. Neden böyle bir şey söyledi? MONTRÖ, İsviçre’de bir kent… Lozan Antlaşması (24 Temmuz 1923) sırasında Boğazlar meselesi sonraya bırakıldı. 2. Dünya Savaşında (1939-1945) Pasifik Orduları Başkomutanı olacak olan Mac Namara, 1935 yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü Ankara’da ziyaret eder.  General Mac Namara, Atatürk’le konuşurken yakın gelecekte, neler olabileceğini sorar. Büyük Atatürk, Almanya’nın hızla silahlanmakta olduğunu,  ufukta bir genel savaşın gözüktüğünü, olası bir savaşta Almanya’nın savaşın başlangıcında bazı başarılar kazanacağını, sonuçta Almanya ve müttefiklerin savaşı kaybedeceğini, bu savaşta en büyük yararı SSCB’nin kazanacağı konusunda görüşlerini bildirir. Böyle bir savaşta, önemli olan Türkiye Cumhuriyetinin konumu ve korunmasıdır. Öncelikle Avrupa’daki gelişmeleri yakından takip eden Gazi Mustafa Kemal Atatürk, gelecekteki olası gelişmeleri de dikkate alarak bir an önce boğazlar meselesinin halledilmesi gerektiğini görmüştü. Boğazların bir komisyonla idare edilemeyeceğini, tüm kontrolün Türkiye Cumhuriyetinin elinde olması kararına varmış. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1935 yılından itibaren çalışmalara başladı Türkiye Cumhuriyetinin, boğazların statüsünün değiştirilmesi önerisi büyük kabul gördü. Balkan Antantına üye ülkeler ile İngiltere ve Sovyetler Birliği, Türkiye’nin bu isteğinin “kabul edildiğini” açıkladılar. Bunun üzerin 22 Haziran 1936’da İsviçre’nin Montrö kentinde toplanan İngiltere, Fransa, Bulgaristan, Avustralya, Yunanistan, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ve Türkiye arasında 3 aylık görüşmeler sonrasında yeni Boğazlar Sözleşmesi imzalandı. Böylece, Boğazlar Sözleşmesi ile egemenlik Türkiye Cumhuriyetine geçti. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının üzerindeki tüm haklar Türkiye’nin sorumluluğunda toplanmış. Dünya üzerinde iki yakası da tek devletin egemenliğinde olan muazzam bir sözleşme, dahi devlet adamı ve asker yüce Atatürk’ün öngörüsü ile gerçekleşmişti. Türkiye bu sayede, 2. Dünya Savaşı belasından kurtarılabilmişti. Cumhuriyeti, yolda, sokakta bulmadık. Bugünlere de kolay gelinmedi. Montrö Sözleşmesi; Lozan Antlaşmasının tacıdır… Alıntı: Ulusal Basın-Korkusuz Gazetesi-Sayfa:11