Rıfat YÖRÜK
Köşe Yazarı
Rıfat YÖRÜK
 

BU GAZOZ FERAHLATMIYOR

BU GAZOZ FERAHLATMIYOR Gazoz deyince akla ilk olarak sıcak yaz günlerinin ferahlatan serinliği gelir. Gençliğimizde yazlık sinemalarda “buz gibi gazoz, haşlama gazoz, 32 dişe trampet çaldırıyor” diye satılan bu içecek, Anadolu’da birçok il ve ilçede yerel markalarla üretilirdi. Benim favorim Niğde Gazozuydu. Halen de canım gazoz çekmişse ilk arayıp sorduğum bu markadır. O yıllarda Nevşehir’in Avanos ilçesinde üretilen gazozun adı ise “Peri”ydi. “Gazozcu Mevlüt” tarafından üretilen bu gazozların masum sloganı da “Peri bacaları diyarında peri içilir” şeklindeydi. Sanatçı, yazar Ercan Kesal, çok sevdiği rahmetli babası ‘Gazozcu Mevlüt’ün ürettiği bu markanın adını verdiği “Peri Gazozu” isimli “otoetnografik” kitabında oldukça acı hatıralara yer veriyor. Kısacası bu gazoz ferahlatmıyor. Tam tersi ülkemizde yaşanan bir dönemin trajik olaylarını anlatarak boğazımızı düğümlüyor. “Kasabanın epeyce dışındaki bir taş ocağından mermer çıkartıyorlar. Kayaları parçalamak için dinamit kullanılıyor. Yanlış yere konulan bir dinamit lokumu ya da kısa tutulmuş bir fitil. Taşların altında bir işçi kalmış. Diğeri hafif sıyrıklarla kurtulmuş. Savcı Bey ve malum ekiple gittiğimizde işçiyi kayaların altından çıkarmış, bir kenara koymuşlar. Savcı yaralı kurtulan işçiyle konuşuyor. Otopsi teknisyenim makası eline almış işçinin pantolonunu kesmeye sıvanırken arkadaşı savcının yanından ayrılıp yanımıza geliyor; -Abi kesmesen olur mu mevtanın pantolonunu? Oğlu var kendi boyunda. Ona veririz. O giyer.” (Sayfa 125-126) Kesal’la Görüntülü Bağlantı Silifke Kitap Okuma Grubumuza bu kitabı ben önermiştim. Geçen ay sırası geldiğinde arkadaşlarımızla kitabı değerlendirmek için buluştuk. Kayseri’den değerli dostum Alper Akşit vesilesiyle önceden görüştüğüm Ercan Kesal da sözünü tutup o akşam görüntülü olarak bağlanınca buluşmamız daha anlamlı hale geldi. Yoğun film ve dizi çekimlerine rağmen bize zaman ayırıp sorularımızı cevaplayan Kesal mütevazı tavırlarıyla gönüllerimize taht kurdu. Ercan Beyi ilk olarak "Bir Zamanlar Anadolu'da" filmindeki başarılı muhtar rolüyle tanımıştım. Meğer o filmin senaryosuna katkı sağlamış. Kırıkkale Keskin yöresinde doktorluk yaptığı ve yöre insanını yakından tanıdığı için filmin burada çekilmesini sağlamış. Nitekim kendisi de bir Orta Anadolulu; Nevşehir Avanos'tan... "Kör de bilir Avanos'un yolunu/Testi bardak kırığından bellidir" diye tanımlanan ilçeden... Avanos-Silifke Benzerliği Burası memleketim Silifke ile bazı benzerlikleri olan bir ilçe. İkisinin de ortasından ırmak geçiyor: Avanos’tan Kızılırmak, Silifke’den Göksu… Bu ırmakların üzerinde yayalar için kurulan asma köprüler de birbirinin benzeri. Ancak Avanos'un köprüsü daha eski. Nitekim açılışında belediye başkanı "ikinci Boğaz Köprüsü bizde" diye övünmüş. Irmak kenarında yuvalanan ördekler de iki ilçenin benzer figürlerinden… En Çok Beğendiğim Hikâyeler Oldukça beğendiğim bu kitapta en çok ilgimi çeken hikâyeler sırasıyla “Ne alâkası var baba!”, “Ceket çıktığında”, “Ekmek kokusu mu, kan kokusu mu?”, “Ne kalır bizden geriye” ve “Hadi önce kendimizi kurtaralım” oldu. Sinemasal Anlatım Kitabın sunuş bölümünde  "Okur, hikâyelerimi okumak yerine seyretsin istedim. Bu, sinemasal anlatıma da çok benzeyen bir teknik demekti. Okuyucularıma bir şeyleri anlatmak değil de göstermek istedim hep." diyen Kesal’ı bu konuda bir dostunun ilettiği bir not çok ümitlendirir; "Kıymetli kardeşim, yazını seyrettim bugün." Altını Çizdiğim Satırlar  Okuduğum her kitabım gibi bu eseri de altını çizerek okudum ve notlar aldım. Bu çizili bölümlerden bir kısmını sizlere de sunmak isterim; -Neşet'in ceketi çıkardıktan sonra söylediği türküler, ahir-i ömrümün en güzel sesleridir. -Hiç birileriyle aynı dünyada yaşamaktan utanç duyduğunuz anlar oldu mu? -Sesinde muktedirlerin alaycı tınısı... Haklı tabi, canımıza okumuşlar sonuçta. -Kalplerimizdeki mührü fekketmenin zamanı çoktan gelmedi mi sizce? -Dünyanın en bilge kadını olduğuna inandığım hayırsever ebemden bana kalan, hiç kirlenmemiş bir saflık, bitmeyen bir gayret ve hiç tanımadığı insanların açlığına canı yanan bir ekmek kokusu. -Sığamadık yeryüzü sofrasına. Kibir denizinde boğulmuşuz da haberimiz yok. Farkında mısınız, sahip olduklarınızın, başkalarının da işine yarayabileceği bir büyük sofradır yeryüzü. -Ha deyince elmayı dalından, yıldızı yerinden kopardığım, imkânsızın farkında olmadığım yıllar… -Sırtımda seneye de giyer ceketim. -Ali, kasabanın tarihinde bir koku olarak kaldı yıllarca… -Dışarıdaysa, insanı sebepsizce mutlu eden bir İzmir güneşi… -Bozkırda sonbahar kışın kardeşidir. -“Uyuyanın üstüne gar yağar guzum.”  
Ekleme Tarihi: 04 Şubat 2025 - Salı

BU GAZOZ FERAHLATMIYOR

BU GAZOZ FERAHLATMIYOR

Gazoz deyince akla ilk olarak sıcak yaz günlerinin ferahlatan serinliği gelir. Gençliğimizde yazlık sinemalarda “buz gibi gazoz, haşlama gazoz, 32 dişe trampet çaldırıyor” diye satılan bu içecek, Anadolu’da birçok il ve ilçede yerel markalarla üretilirdi. Benim favorim Niğde Gazozuydu. Halen de canım gazoz çekmişse ilk arayıp sorduğum bu markadır.

O yıllarda Nevşehir’in Avanos ilçesinde üretilen gazozun adı ise “Peri”ydi. “Gazozcu Mevlüt” tarafından üretilen bu gazozların masum sloganı da “Peri bacaları diyarında peri içilir” şeklindeydi.

Sanatçı, yazar Ercan Kesal, çok sevdiği rahmetli babası ‘Gazozcu Mevlüt’ün ürettiği bu markanın adını verdiği “Peri Gazozu” isimli “otoetnografik” kitabında oldukça acı hatıralara yer veriyor. Kısacası bu gazoz ferahlatmıyor. Tam tersi ülkemizde yaşanan bir dönemin trajik olaylarını anlatarak boğazımızı düğümlüyor.

“Kasabanın epeyce dışındaki bir taş ocağından mermer çıkartıyorlar. Kayaları parçalamak için dinamit kullanılıyor. Yanlış yere konulan bir dinamit lokumu ya da kısa tutulmuş bir fitil. Taşların altında bir işçi kalmış. Diğeri hafif sıyrıklarla kurtulmuş. Savcı Bey ve malum ekiple gittiğimizde işçiyi kayaların altından çıkarmış, bir kenara koymuşlar. Savcı yaralı kurtulan işçiyle konuşuyor. Otopsi teknisyenim makası eline almış işçinin pantolonunu kesmeye sıvanırken arkadaşı savcının yanından ayrılıp yanımıza geliyor;

-Abi kesmesen olur mu mevtanın pantolonunu? Oğlu var kendi boyunda. Ona veririz. O giyer.” (Sayfa 125-126)

Kesal’la Görüntülü Bağlantı

Silifke Kitap Okuma Grubumuza bu kitabı ben önermiştim. Geçen ay sırası geldiğinde arkadaşlarımızla kitabı değerlendirmek için buluştuk. Kayseri’den değerli dostum Alper Akşit vesilesiyle önceden görüştüğüm Ercan Kesal da sözünü tutup o akşam görüntülü olarak bağlanınca buluşmamız daha anlamlı hale geldi. Yoğun film ve dizi çekimlerine rağmen bize zaman ayırıp sorularımızı cevaplayan Kesal mütevazı tavırlarıyla gönüllerimize taht kurdu.

Ercan Beyi ilk olarak "Bir Zamanlar Anadolu'da" filmindeki başarılı muhtar rolüyle tanımıştım. Meğer o filmin senaryosuna katkı sağlamış. Kırıkkale Keskin yöresinde doktorluk yaptığı ve yöre insanını yakından tanıdığı için filmin burada çekilmesini sağlamış. Nitekim kendisi de bir Orta Anadolulu; Nevşehir Avanos'tan... "Kör de bilir Avanos'un yolunu/Testi bardak kırığından bellidir" diye tanımlanan ilçeden...

Avanos-Silifke Benzerliği

Burası memleketim Silifke ile bazı benzerlikleri olan bir ilçe. İkisinin de ortasından ırmak geçiyor: Avanos’tan Kızılırmak, Silifke’den Göksu… Bu ırmakların üzerinde yayalar için kurulan asma köprüler de birbirinin benzeri. Ancak Avanos'un köprüsü daha eski. Nitekim açılışında belediye başkanı "ikinci Boğaz Köprüsü bizde" diye övünmüş. Irmak kenarında yuvalanan ördekler de iki ilçenin benzer figürlerinden…

En Çok Beğendiğim Hikâyeler

Oldukça beğendiğim bu kitapta en çok ilgimi çeken hikâyeler sırasıyla “Ne alâkası var baba!”, “Ceket çıktığında”, “Ekmek kokusu mu, kan kokusu mu?”, “Ne kalır bizden geriye” ve “Hadi önce kendimizi kurtaralım” oldu.

Sinemasal Anlatım

Kitabın sunuş bölümünde  "Okur, hikâyelerimi okumak yerine seyretsin istedim. Bu, sinemasal anlatıma da çok benzeyen bir teknik demekti. Okuyucularıma bir şeyleri anlatmak değil de göstermek istedim hep." diyen Kesal’ı bu konuda bir dostunun ilettiği bir not çok ümitlendirir;

"Kıymetli kardeşim, yazını seyrettim bugün."

Altını Çizdiğim Satırlar

 Okuduğum her kitabım gibi bu eseri de altını çizerek okudum ve notlar aldım. Bu çizili bölümlerden bir kısmını sizlere de sunmak isterim;

-Neşet'in ceketi çıkardıktan sonra söylediği türküler, ahir-i ömrümün en güzel sesleridir.

-Hiç birileriyle aynı dünyada yaşamaktan utanç duyduğunuz anlar oldu mu?

-Sesinde muktedirlerin alaycı tınısı... Haklı tabi, canımıza okumuşlar sonuçta.

-Kalplerimizdeki mührü fekketmenin zamanı çoktan gelmedi mi sizce?

-Dünyanın en bilge kadını olduğuna inandığım hayırsever ebemden bana kalan, hiç kirlenmemiş bir saflık, bitmeyen bir gayret ve hiç tanımadığı insanların açlığına canı yanan bir ekmek kokusu.

-Sığamadık yeryüzü sofrasına. Kibir denizinde boğulmuşuz da haberimiz yok. Farkında mısınız, sahip olduklarınızın, başkalarının da işine yarayabileceği bir büyük sofradır yeryüzü.

-Ha deyince elmayı dalından, yıldızı yerinden kopardığım, imkânsızın farkında olmadığım yıllar…

-Sırtımda seneye de giyer ceketim.

-Ali, kasabanın tarihinde bir koku olarak kaldı yıllarca…

-Dışarıdaysa, insanı sebepsizce mutlu eden bir İzmir güneşi…

-Bozkırda sonbahar kışın kardeşidir.

-“Uyuyanın üstüne gar yağar guzum.”

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (1)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve silifkesesimiz.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Rifat Karaduman
(05.02.2025 18:41 - #1863)
Bu vesileyle ben de adaşımın anlatımını seyrettim.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve silifkesesimiz.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.
https://jazziraes.com/ https://bramblesva.com/ https://seattledogresort.com/ https://bestlifecoachcollective.com/