DİL -2
Dil bilimci veya edebiyatçı değilim. Sadece yöremizde kullandığımız kelimelerin bizim zenginliğimiz olduğu düşüncesindeyim. Burada paylaştığım kelimeleri yaşı ellinin üzerinde olanlar tebessümle karşılayabilir. Yöremizde kullandığınız kelimeleri çocuklarınızla muhabbetlerinizde bilerek kullanmanızı tavsiye ederim.
BABAL: Vebal yükleme. Yemin yerine. Yemin yükü. Günah yükü.
“Valla hangıra viran olup giddiğini bilmem emme arkamdan gelen olursa vururung dii babal attı.”
“Çelerip durma babalımı çekerseng bidda azımı açmayacayıng. Boyuna gasavan savurup durma babalımı çekengmi?
BADAS: Harman sonu toprakta kalan tahıl tanelerinin veya keviklerin çalı ile süpürülerek taşlı topraklı toplanmış hali.
“Ülen ortak bizde canlı mal yok. Busene badasları seng götürde tavıglarınga vir bari”
“Olum harmanı bireylemek süpürde, badasları da hende hebeye dolduruvir. Harmanda galırsa mal yir teneler belkim.”
BAKELE: Bana bak. Beni dinle. Beri yanına dön.
“Bakele hurdan geriokarı dümdüz gideceng.”
“Bakele lafıng basgısı olmaz. Banga dingiş vir. Lafımı eyi dinle.”
BEHRİNDE: Zamanında, vaktinde, döneminde.
“O günlerin behrinde göğ bahasıydı a yavrım nahıl alacağıdıg”
“Sen onung hindiki halına bakma. Behrinde ne saltanatlar sürdü o.”
Aşamıng behrinde hende iş dutulmaz a morayı şey.
BELERMEK: Gözlerin baygın yılgın, boş boş bakması. Veya gözlerini hayretle açarak şaşırmışçasına bakması.
“Ne belerip durursung oğlum. Beri ğelde hu işing ucundan sende dud.”
“O lafı çocuğa dimeyceding. Baksanga belere ğaldı.”
BELİNGLEMEK: Uykudan korkarak zamansız uyanmak. Ya da uykudan zamansız korkutarak uyandırmak.
“Hende döller ıycıg ötede oynasalar ne var yavrım. Şangırtıları beni belinğetti oyunu.”
Amanınınn nahılda belinğemişiyin. O nahıl üryaydı öyle.
BİZZİKLEMEK: Genellikle art niyetli olarak bazı olayları veya yaşanmışlıkları kurcalamak. Veya binek hayvanlarının semerinin altına değneği ucunu sokarak hayvanın canını acıtarak daha hızlı gitmesini istemek.
“Omar emmi topal hasanın düğününde …….. Olum topal hasanı düğünü müğünü bizzigleyip durma kel biyanığa vururung hindi….”
Hende hayvan gan ter içinde galmış yeter galan bizzikleyip durma hele….”
BÖĞEMEK: Akarsuyun önünü kapamak ve ya yönünü değiştirmek. Büyük suların geldiği tarafa set yapmak.
“Argı okarı başdan böğeying de hu yanna su sapmasıng.”
“Dereyi bireylemek böğeying. Su eyce garsında bizim arga aksıng.”
BUSALANG: Bir yıl önce. Geçen yıl bu zamanlar. Genellikle ekilen tarlalar nadasa bırakıldığı zaman ekim yapılan yılı anlatmada kullanılır.
“Gayabaşında bu salanga nebiçim arpa alduydu ii..”
Çopur ayşaların oğlu busalang da mı asger olduydu gıı?”