KARAKALPAKİSTAN CUMHURİYETİ -3-    Karakalpak Yazarlar   Nukus’ta öncelikle ve özellikle yazarlarla görüşmek istiyordum. Bir gün Yazarlar Birliği’ne giderek, Kırgızistan’daki Toktogul jübilesinde tanıştığım İbrahim Yusupov’u, başkanlığını yaptığı “Barış Komitesi” odasında ziyaret etmiştim. Yusupov’la kucaklaştıktan sonra sekreteri Gülnara’nın peşpeşe getirdiği kahve ve çayı içerken sohbet etmiştik. O arada yazar-âlimler Gencemurat Yesemuradov ve Kemal Mambetov ile şair Gülayşe Yesemuradova gelmişlerdi. Gülayşe Hanım gelir gelmez de şu esrpriyi patlatmıştı: “Siz bir daha buraya gelirken Türkiye’den bir kız getirin; giderken de buradan bir kız alıp gidersiniz!..” İbrahim Yusupov, kahve ve çayın yanında konyak da ikram etmiş; Kırgızistan seyahatimizden bahsederken de şöyle demişti: “Kırgızlar üç şeye önem veriyorlar: Kımız, kız, Kırgız!..” Yazarlar Birliği Başkanlığını Tölenbergen Kayıpbergenov yapıyordu. Bu zat ile ben Kırgızistan başkenti Furunze şimdiki adı Bişkek’de tanışmıştım. Benim Karakalpak’ta olduğum günlerde o Japonya’ya gitmişti. 1929 yılında doğan Kayıpbergenov şairdi ve üç ciltlik Karakalpak Destanı’nın müellifi idi. Bu eseriyle de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Devlet Mükâfatı almıştı. Aynı zamanda milletvekili idi ve Aral Denizi ile ilgili ekoloji çalışmalarına fiilen katılıyordu. Yazarların, geniş salonda toplandıkları haberi gelince, birlikte salona geçmiştik. Salonda genç ve yaşlı çok sayıda yazar ve şair toplanmıştı. Hepsinin dikkatleri benim üzerimdeydi. Karakalpaklar’a hemen kanım kaynamıştı. Her halleriyle bize, Türkiye Türkleri’ne benziyorlardı. Çok geçmeden beni soru yağmuruna tutmuşlardı. Yöneltilen sorulardan bazıları şöyleydi: -Karakalpakistan’a neden gelmek istediniz? -Biz sizi anlıyoruz, konuştuğunuz dil edebî dil midir? -Moskova’daki Drujba Yayınevi’de yabancı dilde kitaplar satılır ama Türk dilinde kitap yok. Eskiden Bulgaristan’da basılan Türkçe kitaplar gelirdi ama şimdi o da yok! Burada veya başka bir yerde Türk edebiyatı ile ilgili kitaplar satılmalı, hatta Taşkent ve Nukus’ta, Türk dilindeki kitapların satılacağı mağazalar olmalı. -Nazım Hikmet, Aziz Nesin, Sabahattin Ali, Fahri Erdinç gibi komünist yazarları biliyoruz, sizin başka yazarınız yok mu? -“Bütün dünya proleterleri birleşiniz!” sloganıyla ilgili olarak siz ne düşünüyorsunuz? -Neden güçlü bir radyo kurmuyorsunuz. Türkiye’yi dinleyemiyoruz! -Türk televizyonunu izlemek isteriz. -Aral Denizi konusunda Fransız, İngiliz vb. gibi milletlerden destekler geliyor. Neden Türkiye’nin bu konuda desteği yok? Bu sorulara onları tatmin edecek yanıtlar vermiştim. Örneğin, bildikleri yazarların dışındaki şair ve yazarlarımızın bir çoğunun adlarını söylemiştim. Diğer konularda ise zaman içerisinde bir çok çalışmanın yapıldığı da bilinen gerçektir. Örneğin TRT artık dünyanın her yerine ulaşan radyo ve televizyon yayınları yapmaktadır. Toplantıya katılan yazarlardan İbrahim Yusupov’la Kırgızistan’daki etkinlikler sırasında tanışmıştık. Toplantıdan sonra Kültür Bakanı Necmeddin Muhammeddinov, Nukus Kültür Müdürü Yembergen Allambergenov, yazarlar Jimbay İzbaskanov ve Gencebay Hocaniyazov’la birlikte yemek yemiştik.