SİLİFKE FOLKLORU İLE İLGİLENEN YABANCILAR             Tarihi zenginliklerle dolu olan Silifke’nin, özgün bir yeri vardır. Zira burada yaşayan halkın kültürü, kaynağını Orta Asya’dan almaktadır. Halkın büyük çoğunluğu Türkmen boylarındandır. O yüzden Türkmenler’in geleneksel kültürlerinin izlerini, her adımda görebilmek mümkündür.             Silifke 1923 yılında il merkezi yapılmış ise de 10 yıl sonra ilçe merkezine dönüştürülerek, İçel iline bağlanmıştır.             Silifke’nin yetiştirdiği değerli halkbilim uzmanlarından Kerim Yund bir yazısında, Silifke’de Şamanizmin izlerinin görüldüğünden söz etmekte ve örnek olarak ağaca bez bağlama geleneğini göstermektedir. Ancak, hiç kuşku yoktur ki, İslâmiyet dönemi Türk kültürünün izleri de Silifke’de canlı bir biçimde görülmektedir. Silifke folkloru söz konusu olunca, akla ilk gelen insan, Sait Uğur’dur. Onun derlediği folklor ürünlerinden oluşan “İçel Folkloru” adlı iki ciltlik eser, tüm folklorcuların başvurdukları değerli bir kaynaktır.             Çalışmalarını “Silifkeloji” adıyla derleyip toparlayan Avukat Kerim Yund 1912 yılında Silifke’de doğdu. İstanbul Orman İşletmesi avukatlığını yaparken, 1997 yılında emekliye ayrılan bu değerli hemşehrimizin evrakı metrukesi, Silifke ile ilgili çalışma yapacak olanların çok önemli bir kaynağıdır. Ne yazık ki onun çalışmaları tümüyle yayımlanmış değildir. Ona göre Silifke halk kültürü, başlı başına bir bilim dalıdır ve bu da Silifkelojidir!.. Bildiğim kadarı ile 1962 yılında İstanbul’da yayımlanan “Silifke’nin Kültür İklimi” adlı bir kitabı vardır ve Silifke hakkında çalışma yapanların bu kitabı da görmelerini salık veririm.             Halk Türküleri             Silifke halk türkülerinin pek çoğu, Türkiye radyolarının repertuarında yer almaktadır. Hemen her halk müziği ses sanatçısının dağarcığında mutlaka birkaç Silifke türküsü vardır. Bu türkülerin TRT repertuarına kazandırılmasında, Cavit Erden ile  Özcan Seyhan’ın da önemli payı bulunmaktadır.             Silifke türkülerinden birkaçını, notalarıyla birlikte, Fahri hemşehrimiz Avni Anıl kitapçık halinde yayımladı. Cavit Erden’in derlediği bu 15 türkünün notaları bugün, halk müziği ile yakından ilgilenen insanların ellerinde bulunmaktadır. Kitapta yer alan Türkülerin adları şöyledir: Şu derenin uzunu (Tımbıllı) Türkmen kızı (Keklik Olsam A kızım sana, Açıl ey ömrümün varı Bitti m’ola Tek zeybek (aman çıkabilsem) Anamur yolları Silifke’nin yoğurdu Çaya vardım Silifke koşması (kalktım geldim ince kumdan furmadan) Kıbrıs zeybeği Evlerinin önü kavak (gelin okşaması) Çattılar ocak taşını (kına) Bahçeye gel göreyim (mandilli).        Halk Oyunları             Silifke halk oyunları, başta Devlet Halk Dansları Topluluğu olmak üzere, tüm halk oyunları topluluklarının repertuarında yer almaktadır. Çünkü bu oyunlarda zengin bir ritim ve seyir zevki vardır. Genellikle türkü eşliğinde oynanan oyunların hepsi de hareketlidir ve seyredenleri bile harekete sevk eder. Hatta “zeybek” oyunlarında bile Ege Bölgemizin zeybek oyunlarına nazaran başkalık ve hareketlilik görülür.             Silifke oyunlarının Türkiye genelinde tanınıp, dünyaya açılmasında da Cavit Erden’in yönetimindeki Silifke Folklor ve Müzik Derneği’nin rolü vardır.             Silifke oyunları genellikle kaşıkla oynanır. Figürlerinin zenginliği, müziğindeki melodi zenginliğinden kaynaklanır. Oyunlar üç ana öbekte değerlendirilebilir: Zeybek oyunları: Portakal zeybeği, çaya vardım zeybeği, Kıbrıs zeybeği, Silifke zeybeği, tek zeybek, zeytin dalları zeybeği, her yanı her yanı olmaz zeybeği, yaktım mangalını zeybeği. Oturak havaları: Hafız mektepten gelir, Urfani, Kerem, Koşma, Bitti m’ola, Mendil bağlarım yandan. Oyun havaları: Sallama, Silifke’nin yoğurdu, Yayla yolları, Keklik, Gerali, Türkmen kızı, Mandilli, Anamur yolları. Bütün bu oyunların, yörede iyi bilinen öyküleri de vardır ama burada bu konuya girmeyeceğiz. Silifke halk oyunları, birçok yabancı bilim adamı ve uzmanın ilgisini çekmiş ve bunlar tarafından derlemeler, yayınlar yapılmıştır. Macarların ünlü etno-müzikoloğu Bela Bartok, Alman müzikologlar Kurt ve Ursula Reinhard bunlardan bazılarıdır. Benim yıllar önce Silifke Festivalimiz bünyesinde düzenlediğimiz bir panele davet ettiğim Alman müzikolog  Dorit Klebe, “Silifke Kaşık Oyunları” adlı çok değerli bir kitabı Berlin’de yayımlamıştır. (Löffeltanze Aus Silifke (Silifke Kaşık Oyunları, Berlin 1985 .   Bayan Klebe, ayrıca konuyla ilgili olarak 1988 yılında Konya’da Selçuk Üniversitesi tarafından düzenlenen I. Uluslararası Türk Folklor ve Halk Edebiyatı Kongresi’nde bir bildiri sunmuştur. Bayan Ursula Reinhard da geçtiğimiz yıllarda, Almanya’da yayımladığı birkaç plâktan oluşan müzik seti içerisinde Silifke türkülerine de yer vermiştir.