Florida Caloosahatchee Nehri Daha önceleri bir kaç defa gittiğim Florida’ya bu sefer daha fazla zaman geçirmek, eyaleti daha yakından ve başka bir gözle tanımak belki emeklilik hayatımda yaşama planlaması yapmak için gittim.  Cape Coral bölgesi Fort Myers şehrinde yer alan  “Caloosahatchee”,  ismini Calusa yerli halkından almış ve “Calusa’lıların nehri” demekmiş. Kaynağı Okeechobee Gölü ve güneybatı Meksika Körfezi'ne akıyor. Okeechobee yine Calusa lisanında “büyük su” demekmiş. Florida  ABD’nin güneydoğusunda yer alan önemli bir eyalet. Bu bölgede çeşitli Amerikan yerli halk kabileleri en az 14.000 yıldır yaşamışlar. Sayıları savaşlar ve bulaşıcı hastalıklar sonucu oldukça azalmış. 1513 yılında İspanyol kaşif Juan Ponce de León, İspanya Krallığı'na bağlı birisi olarak karaya ayak basan ilk Avrupalı olmuş ve bölgeye yemyeşil doğasından dolayı  İspanyolca florida "çiçekli" ve bölgenin çiçek bolluğuna atıfta bulunarak “Florida” ismini vermiş.  Emeklilikte Florida:  Florida hızlı gelişmiş bir eyalet olup, ekonomisi  1,4 trilyon dolarlık gayrisafi milli hasılası ile ABD eyaletleri arasında dördüncü büyük eyaletmiş. Eyalet ekonomisinin ana sektörleri turizm, konaklama, tarım, spor alanları, emlak ve hizmet sektörüymüş. Sahil beldeleri, plajları, eğlence parkları, sıcak ve güneşli iklimi ve deniz rekreasyonu ile dünyaca ünlüdür. Walt Disney World, Kennedy Uzay Merkezi, Miami Beach, Cape Coral, Tampa Bay, Key West gibi cazibe merkezleri her yıl milyonlarca ziyaretçi çekmektedir.  Florida emekliler, mevsimlik tatilciler ve hem Amerikalı hem de uluslararası turistler için popüler bir destinasyondur. Her Amerikalın rüyası emekliliğini Florida’da geçirmek olduğu gibi fazla sayıda  Avrupalı emeklileri de  yönünü bu tarafa  çevirmiştir. Bu yüzden emlak sektörü çok gelişmiştir. Yaşam kalitesinin çok yüksek olduğu Florida’da tek katlı bahçeli evlerin sayıca  fazla olmasının yanında iki katlı daha ekonomik “condominium” tabir edilen konutlarda, çoğunlukla emekliler yaşamlarını sürdürüyorlar.  Gürültünün en minimum seviyede olduğu, trafik kurallarının tam işlediği, herkesin birbirine saygılı olduğu yaşam kalitesinin çok çok yüksek olduğu Florida’ya bu özelliklerinden dolayı adeta bir çekim merkezi diyebiliriz. Ehh bizde emekli olduğumuzdan burada yaşamayı düşünmüyor değilim.  ABD’deki izlenimlerimi kısa kısa şöyle sıralayabilirim:   •Tüm dünya ülkelerinde  olduğu gibi ABD de pandemiden etkilenen bir ülke olmuş. Fakat toparlamış olduğunu gözlemledim. VOA’dan okuduğuma göre Ocak ayı itibariyle 2024 yılı için yıllık enflasyon oranı % 3,9 olarak açıklandı.  •Amerika demek ev dışında lokantalarda yemek yenmesi demektir. Amerikalılar kahvaltıdan akşam yemeği dahil hayatlarını kafeler ve lokantalarda geçirirler. Her fiyat kategorisinde ve türlü damak tadında yüzlerce yeme içme yerleri, Amerikalılar tarafından doldurulur. Her ne kadar geçmiş yıllara göre fiyatlarda artış olsa da, lezzet noktalarının ziyaretçi sayısı yine oldukça yüksek. Bizde Çin, Peru, Meksika ve Amerikan mutfaklarının tadına baktık, “bol kepçe” menülerdeki fiyatları bütçemize göre gayet normal algıladık.   •Kiralık arabamıza 1 Galon=3,78 litre benzin 2,82 $ yani 1 litre benzine 74,6 cent ödedik.  •Hayat Amerikalılara güzel fakat unutmamak lazım, eğer kişi  Amerika’da yaşıyorsa çok çalışarak, para kazanmak zorunda. Çünkü yaşam için kesin dolar şart. Bu toplumda bir kişi işi dışında hafta sonu başka bir sektörde ek iş yapması gayet normal algılanır. Gençlerin gastronomi sektöründe garson olarak veya tarım sektöründe çalışmaları ek bir kazanç kapısıdır. •ABD üniversitelerinin özgür eğitimi ve bilimsellik kalitesinin yüksek olduğu bilinir. Bilgi için, ABD’de üniversite tahsili yapmak isteyen Türk gençlerine danışmanlık hizmeti veren şu linki de buraya koyalım.  https://kaynakcollegecounseling.com/?gclid=EAIaIQobChMIgKrZnL-xggMV45JoCR20VgZJEAAYASADEgIOgfD_BwE Konu ekonomi olunca enflasyon konusuna biraz değinmek gerekir. ABD ve Avrupa enflasyonu dizginlediler fakat aşırı yüksek enflasyonu Türkiye için çok büyük bir tehlike olarak görüyorum.  Dünya ülkelerinin ekonomilerinde son yıllarda yaşanan global gelişmelerden kaynaklanan, enflasyon yaşandığı bilinmektedir. Geçenlerde Dr. Mahfi Eğilmez enflasyon kavramına şu tanımlamaları getirdi.  •Shrinkflasyon (ürünün fiyatını düşürmeden gramajını düşürmek), •Skimpflasyon (kalitesini düşürerek maliyetini düşürmek),  •Greedflasyon  (aç gözcülük) ve buna ek olarak Tevfik Ovacık, delikflasyon (uyanıklık ve kurnazlıkla her türlü kuralı delmeye yönelik davranış) tanımlamasını literatüre ilave etti.   Sözün özü: Enflasyon toplumun ahlakını bozar. Enflasyon sorunu tek başına ekonomik bir sorun değil, aynı zamanda siyasi ve ahlaki bir sorundur. Bende diyorum ki tüm bu enflasyon türlerine “dishonorflasyon” eklemek istiyorum. Yani enflasyonun getirdiği tüm olumsuzlar toplumun her kesiminde “onursuzluk” kavramını ortaya çıkartıyor. Ütmek, kandırmak, kural tanımamak ve uyanıklık üzerine yaşam kurmayı geliştiriyor.  Ekonomistlere göre yüksek enflasyonun sebebi sadece teknik bir sorun değil aynı zamanda ahlaki bir sorundan kaynaklanıyor. Enflasyon, ahlaki çözülmeyi tetikleyen, toplumu yozlaştıran bir olgudur. Bende buna Dishonorflasyon (onursuzluk) diyorum.  Dr. Halil DÖLEK   Article in English  Caloosahatchee River in Florida I have been to Florida a few times before, but this time I went there to spend more time and get to know the state from a different perspective. "Caloosahatchee", located in the city of Fort Myers in the Cape Coral region, was named after the Calusa indigenous people and means "river of the Calusa". Its source is Lake Okeechobee and it flows southwest into the Gulf of Mexico. Okeechobee also means "big water" in the Calusa language. Florida is an important state in the southeast of the USA. In this region various American Indian tribes have lived for at least 14,000 years. Their numbers have been greatly reduced by wars and infectious diseases. In 1513, Spanish explorer Juan Ponce de León became the first European to set foot on land as a subject of the Kingdom of Spain and named the region "Florida" in Spanish florida "flowery", referring to its lush green nature and the abundance of flowers in the region.   Florida in retirement: Florida is a fast-developing state and its economy is the fourth largest among US states with a gross state product of 1.4 trillion dollars. The main sectors of the state's economy are tourism, hospitality, agriculture, sports, real estate and services. It is world famous for its seaside resorts, beaches, amusement parks, warm and sunny climate and marine recreation. Attractions such as Walt Disney World, Kennedy Space Center, Miami Beach, Cape Coral, Tampa Bay, Key West and Miami Beach attract millions of visitors every year. Florida is a popular destination for retirees, seasonal vacationers and tourists, both American and international. It is every American's dream to retire in Florida, and many European retirees have also made their way here. This is why the real estate sector is very developed. In Florida, where the quality of life is very high, there are many single-storey houses with gardens, as well as two-storey more economical "condominium” where retirees mostly live. We can call Florida, where the noise is at the minimum level, traffic rules are in full operation, everyone respects each other and the quality of life is very high, a center of attraction due to these features. Well, since we are retired, I am thinking of living here.   My impressions in the USA are briefly as follows:    •As in all countries of the world, the USA has been a country affected by the pandemic. But I observed that it has recovered. According to what I read from VOA, as of January, the annual inflation rate for 2024 was announced as 3.9%.    •America means eating in restaurants outside the home. From breakfast to dinner, Americans spend their lives in cafes and restaurants. Hundreds of eating and drinking places in every price category and for every taste are filled by Americans. Although the prices have increased compared to the previous years, the number of visitors to the food spots is still quite high. We sampled Chinese, Peruvian, Mexican and American cuisines and found the prices of the "generous" menus to be quite normal for our budget. -We paid $2.82 for 1 gallon=3.78 liters of gasoline, that is 74.6 cents for 1 liter of gasoline.    •Life is good for Americans, but we should not forget that if one lives in America, one has to work hard and earn money. Because the dollar is necessary for life. In this society, it is perceived as normal for a person to moonlight in another sector on the weekend in addition to his/her regular job. Young people are working as waiters in the gastronomy sector or in the agricultural sector as an additional source of income.    •US universities are known for their free education and high scientific quality. For information, here is a link that provides counseling services for young Turkish people who want to study in the USA.  https://kaynakcollegecounseling.com/?gclid=EAIaIQobChMIgKrZnL-xggMV45JoCR20VgZJEAAYASADEgIOgfD_BwE   When it comes to the economy, it is important to talk a little bit about inflation. The US and Europe have curbed inflation, but I see extremely high inflation as a great danger for Turkey. It is known that the economies of the world countries have been experiencing inflation due to global developments in recent years. Recently, Dr. Mahfi Eğilmez gave the following definitions to the concept of inflation. •Shrinkflation (reducing the weight of a product without reducing its price),  •Skimpflation (reducing its cost by reducing its quality),  •Greedflation (greed), and Tevfik Ovacık added the definition of delikflation (behavior aimed at breaking all kinds of rules with cunning)  to the literature.    Bottom line: Inflation corrupts the morality of society. The problem of inflation is not only an economic problem, but also a political and moral problem. I would like to add "dishonorflation" to all these types of inflation. In other words, all the negative effects of inflation create the concept of "dishonor" in all segments of society. It develops a life based on cheating, deceit, rule-breaking and vigilantism. According to economists, the cause of high inflation is not only a technical problem but also a moral one. Inflation is a phenomenon that triggers moral decay and corrupts society. I call it Dishonorflation.  Dr. Halil Dölek