ZEYTİNYAĞI NASIL OLUŞUYOR?

Sesimiz Haber Merkezi

Zeytinyağı, zeytin ağaçlarından toplanan zeytinlerden yapılır. Zeytinyağı yapma süreci, zeytinlerin toplanması, ayıklanması, ezilmesi, malakslanması (karıştırılması) ve çıkarılmasını içerir. Ekstraksiyondan sonra, yağ filtrelenir ve şişelenmeye veya tüketilmeye hazır olana kadar saklanır.

Zeytinyağının en özel besinlerden biri olmasının sebebini yalnızca lezzeti ve değerli bileşenleri değil; son derece incelik gerektiren üretim aşamaları da oluşturuyor. Baştan sona özenle ilerleyen zeytinyağı yapım aşamalarını ise şirket yetkilisi, fabrika müdürü Sinan Say’dan dinleyelim:

“Zeytinler hasat edilmesinin ardından fabrikamıza gelir. Hasat erken olabileceği gibi olgun hasat dönemi dediğimiz son dönemde de yapılır. Silifke’de erkenci de yapılıyor olgun hasat da…

Zeytinler hasat edildikten sonra fabrikaya ulaştırılıyor. Fabrikada tartıldıktan sonra bunker adındaki çukur bölümlere boşaltılıyor. Ardından sıra, zeytinleri dal ve yapraklarından ayırmaya geliyor. Zeytin dışındaki unsurların zeytinyağının lezzetini olumsuz etkilememesi ve tadını acılaştırmaması adına, bu aşamada detaylı bir temizleme işlemi yapılıyor.

Dal ve yapraklarından ayrıştırılan zeytinler, sonraki aşamada yıkama işlemine alınıyor. Meyveler tüm toz, kir ve kumlarından arındırıldıktan sonra kurutuluyor ve bir sonraki aşama için kırma makinelerine gönderiliyor.

Zeytinler bu aşamada doğrudan çekirdeği ile birlikte kırılıyor ve ardından eziliyor. Bu işlemin ardından, ortaya zeytin peltesi adı verilen bir ara mamul çıkıyor.

Elde edilen zeytin hamuru, makineler tarafından 40 dakikaya kadar yoğruluyor. Burada daha fazla yağ elde etmek adına hamura belli bir miktarda su ekleniyor. Eğer eklenen su 27 derece ve daha düşük sıcaklıkta olursa bu, zeytinyağının “soğuk sıkım” olarak üretileceği anlamına geliyor. Hamur daha çok yağ elde edilmesi amacıyla daha sıcak suya maruz kaldığında ise “sıcak sıkım” yapılmış oluyor. Özetle bu aşama, zeytinyağının özelliklerini belirleyen en önemli adımlardan birini oluşturuyor.

Yoğurma işleminin tamamlanmasının ardından, zeytin hamurunda kalan yağın alınması gerekiyor. Bu noktada zeytin hamuru pres (baskılama) veya dekantör (durultucu) işlemlerine tabi tutuluyor. Bu işlem ile birlikte prina (zeytin posası), zeytin karasuyundan ve yağından ayrıştırılıyor. Prina atık olarak dışarı atılırken, karasu ve yağ sonraki aşama için santrifüj sistemine gönderiliyor.

Bu aşamada ise zeytinyağı, zeytin karasuyundan ayrıştırılıyor. Aynı zamanda bu aşamada, yağın içerisinde kalan tortu ve partiküller de yağdan uzaklaştırılıyor.

Kağıt veya pamuk filtrelerden geçirilerek olası tüm partiküllerinden arındırılan zeytinyağı, bu aşamada berrak bir görünüme kavuşuyor. Fakat filtreleme yapılmayan ve “filtresiz zeytinyağı” olarak satışa sunulan zeytinyağları da bulunuyor.

Kağıt filtrelerden geçirilen zeytinyağları, son aşamada zeytinyağı saklama koşullarına uygun olacak şekilde üreticiler tarafından getirilen çeşitli saklama kaplarına boşaltımı yapılır.

Ama en iyi saklama koşulları koyu renkli cam şişeler ve azot basılarak doldurulan tenekelerdir.”

İşte bir yağın meydana geliş öyküsü. Dikme, yetiştirme, ürün elde etme, hasat etme ve ardından yağını çıkarma işlemleri…

O kadar çok büyük emek var ki zeytinyağının üretilmesinde, bu emeği görenler değil kilosunu 250 TL, 500 TL’ye bile almak isteyeceklerdir. Öyle çok emek harcanan ve insan sağlığına çok büyük faydaları olan zeytin yağına ve üreticilerine gereken değeri vermek gereklidir.